Samenvatting van de EU AI Wetgeving
update: augustus 2024
Overzicht
De EU AI-wetgeving is het eerste uitgebreide wettelijke kader voor kunstmatige intelligentie, met als doel betrouwbare AI in Europa te waarborgen. Het richt zich op risico's en stelt duidelijke vereisten voor AI-ontwikkelaars en -gebruikers.
Risiconiveaus
De wet classificeert AI-systemen in vier risicocategorieën: onaanvaardbaar risico, hoog risico, beperkt risico en minimaal of geen risico.
Onaanvaardbaar Risico
AI-systemen die een duidelijke bedreiging vormen voor veiligheid, levensonderhoud en rechten, zoals sociale scoring door overheden, worden verboden.
Hoog Risico
Deze categorie omvat AI-systemen die worden gebruikt in kritieke infrastructuur, onderwijs, werkgelegenheid, rechtshandhaving en meer. Deze systemen moeten aan strenge eisen voldoen voordat ze op de markt mogen komen.
Beperkt Risico
AI-systemen met transparantieverplichtingen, zoals chatbots, moeten gebruikers informeren dat ze met AI communiceren.
Minimaal Risico
AI-toepassingen zoals spamfilters en videogames worden grotendeels ongereguleerd gelaten.
Bestuur
De wet stelt een bestuursstructuur vast op zowel Europees als nationaal niveau om naleving en handhaving te waarborgen.
Tijdlijn
De Europese AI-verordening is officieel op 1 augustus 2024 in werking getreden. Dit markeert het begin van een gefaseerd implementatieproces met verschillende tijdlijnen voor diverse aspecten van de regelgeving:
- Algemene implementatie:
- De AI-verordening zal volledig van toepassing zijn twee jaar na de inwerkingtreding.
- Specifieke bepalingen:
- Verbodsbepalingen: Deze zullen 6 maanden na de inwerkingtreding van kracht worden.
- Bestuursregels en verplichtingen voor AI-modellen voor algemeen gebruik: Deze zullen 12 maanden na de inwerkingtreding van toepassing zijn.
- Regels voor AI-systemen die zijn ingebed in gereguleerde producten: Deze worden 36 maanden na de inwerkingtreding van toepassing.
- Belangrijke data:
- 29 mei 2024: De Commissie heeft het AI-bureau gepresenteerd.
- 9 juli 2024: De gewijzigde EuroHPC JU-verordening trad in werking, waardoor AI-gerelateerde initiatieven kunnen worden opgezet.
- 1 augustus 2024: Officiële inwerkingtreding van de AI-verordening.
Het is belangrijk op te merken dat, hoewel de verordening in werking is getreden, de volledige implementatie geleidelijk zal verlopen. Deze gefaseerde aanpak geeft bedrijven, organisaties en overheden de tijd om zich aan te passen aan de nieuwe regelgeving en te zorgen voor naleving van de verschillende vereisten, gebaseerd op de risiconiveaus van hun AI-systemen.
De Europese Unie heeft ook het AI-pact gelanceerd, een vrijwillig initiatief gericht op het ondersteunen van de toekomstige implementatie van de verordening. Dit nodigt AI-ontwikkelaars uit Europa en daarbuiten uit om al vóór de volledige toepassing te voldoen aan de belangrijkste verplichtingen van de AI-regelgeving.
Risicogebaseerde Benadering
De wet definieert vier niveaus van risico voor AI-systemen: onaanvaardbaar risico, hoog risico, beperkt risico en minimaal of geen risico.
Wat zijn Hoog Risico AI-Systemen
AI-systemen in kritieke infrastructuur (zoals transport en gezondheidszorg) en sectoren als onderwijs, werkgelegenheid, financiële diensten, rechtshandhaving, migratie en justitie worden als hoog risico beschouwd. Deze systemen moeten risicoanalyses ondergaan, hoogwaardige data gebruiken, traceerbaarheid waarborgen en gedetailleerde documentatie verstrekken.
Door de invoering van deze wetgeving wil de EU een veilige en betrouwbare omgeving voor de ontwikkeling en het gebruik van AI-systemen bevorderen.
Bestuur en Handhaving van de EU AI Act
De AI Act introduceert een uitgebreid kader voor de regulering van Kunstmatige Intelligentie in de EU
Bestuursstructuur
De Europese Commissie zal toezicht houden op de uniforme toepassing van de wet, terwijl de lidstaten verantwoordelijk zijn voor de handhaving op nationaal niveau..
Conformiteitsbeoordeling
Dit is een cruciaal onderdeel van de wet. Voordat een AI-systeem met een hoog risico op de markt mag worden gebracht, moet het een strenge beoordelingsprocedure doorlopen om aan te tonen dat het voldoet aan de eisen van de wet.
Monitoring
De verplichting tot monitoring na marktintroductie is bedoeld om ervoor te zorgen dat AI-systemen ook op de lange termijn veilig en betrouwbaar blijven. Autoriteiten kunnen hierbij gebruik maken van verschillende instrumenten, zoals audits en meldplichten.
Documentatie
De uitgebreide documentatievereisten zijn essentieel voor de transparantie en traceerbaarheid van AI-systemen. Deze documentatie moet bijvoorbeeld informatie bevatten over de trainingsdata, de algoritmes en de beslissingslogica van het systeem.
Menselijke Toezicht
Het belang van menselijk toezicht, vooral bij AI-systemen met een hoog risico, wordt in de wet nadrukkelijk benadrukt. Mensen moeten altijd de mogelijkheid hebben om in te grijpen en de beslissingen van AI-systemen te verifiëren.
Beveiliging
De eisen op het gebied van beveiliging zijn erop gericht om te voorkomen dat AI-systemen gehackt worden of op andere wijze misbruikt worden. Dit is met name belangrijk voor systemen die worden gebruikt in kritieke infrastructuur of voor het maken van belangrijke beslissingen.
Internationale Impact
De extraterritoriale werking van de AI Act betekent dat ook bedrijven buiten de EU die hun AI-systemen op de Europese markt willen brengen, aan de Europese regels moeten voldoen. Dit zal een aanzienlijke impact hebben op de wereldwijde ontwikkeling en toepassing van AI.
Veelgestelde Vragen (FAQ)
- Wat is de EU AI-wetgeving? De EU AI-wetgeving is het eerste uitgebreide wettelijke kader voor kunstmatige intelligentie in Europa, gericht op het waarborgen van veilige en betrouwbare AI-systemen.
- Welke risiconiveaus kent de EU AI-wetgeving? De wet classificeert AI-systemen in vier risicocategorieën: onaanvaardbaar risico, hoog risico, beperkt risico, en minimaal of geen risico.
- Wat zijn voorbeelden van hoog risico AI-systemen? Voorbeelden zijn AI-systemen gebruikt in kritieke infrastructuur, onderwijs, werkgelegenheid, rechtshandhaving, en financiële diensten.
- Welke eisen worden gesteld aan hoog risico AI-systemen? Deze systemen moeten voldoen aan regels voor risicomanagement, datatraining, transparantie, en menselijk toezicht.
- Wanneer treedt de EU AI-wetgeving in werking? De Europese AI-verordening is officieel op 1 augustus 2024 in werking getreden. Dit markeert het begin van een gefaseerd implementatieproces met verschillende tijdlijnen voor diverse aspecten van de regelgeving.
Gratis AI consult
Over de auteur
B.N. Van der Laan MBA is een gedreven AI-specialist met een master's degree in Financial Services. Hij combineert zijn diepgaande kennis met een passie voor innovatie om bedrijven te helpen de kracht van AI te benutten.
Van der Laan volgt de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van AI op de voet en deelt zijn inzichten en expertise in pakkende artikelen en presentaties, waardoor hij een graag geziene spreker is op workshops en conferenties over AI. Zijn expertise reikt verder dan AI in de financiële sector. Hij is ervan overtuigd dat AI een transformatieve kracht kan zijn voor bedrijven in alle sectoren, en helpt organisaties om hun efficiëntie, productiviteit en innovatiekracht te verhogen.
Als eigenaar van AI Personeelstraining zet Van der Laan zich in voor het opleiden en bijscholen van professionals in AI-technologieën. Daarnaast is hij bestuurslid en penningmeester van de Nederlandse Vereniging van AI & Robotrecht.